انسولین به زبان ساده - مرد کوچک

انسولین به زبان ساده

نویسنده:

درون لوزالمعده یا پانکراس، سلول هایی هستند که به نام سلول های بتا نامیده می شوند. این سلول ها انسولین می سازند. با خوردن غذا، سلول های بتا به داخل خون انسولین آزاد می نمایند که این انسولین موجب مصرف یا ذخیره قندخون می شود.

به دلیل اینکه سلول های بتای افراد دیابتی نوع اول آسیب دیده است، بدن آنها به خوبی انسولین نمی سازد و در نتیجه به تزریق انسولین احتیاج دارند. در افراد دیابتی نوع دوم، سلول های بدن به انسولین موجود در خون پاسخ نمی دهد و به تدریج فراوری انسولین از طریق سلول های بتا هم کاهش خواهد یافت. بنابراین برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع دوم به مصرف قرص های خوراکی پایین آورنده قندخون احتیاج پیدا می نمایند و در نهایت دیر یا زود این افراد احتیاج به انسولین درمانی هم پیدا می نمایند و در نهایت دیر یا زود این افراد احتیاج به انسولین درمانی هم پیدا می نمایند. انسولین هورمونی است که در لوزالمعده فراوری و درون خون ترشح می شود و ورود قند از خون به داخل سلول های بدن را تسهیل می نماید. در صورت کمبود انسولین یا مقاومت به انسولین، قند وارد سلول نشده و اندازه آن در خون بالا می رود.

انواع انسولین

انسولین ها بر اساس رنگ، شروع اثر، حداکثر اثر و مدت زمان اثر تقسیم بندی می شوند. به یاد داشته باشید که پاسخ بدن هر فرد به انسولین با فرد دیگر فرق دارد.

1) انسولین سریع الاثر: انسولین لیسپرو و انسولین آسپارت (اپیدرا) از انواع انسولین های سریع الاثر هستند که 15 دقیقه یا مدت کمتری بعد از تزریق فعالیت خود را شروع می نمایند. در حدود یک ساعت بعد به اوج اثر می رسند و دو تا چهار ساعت هم در بدن فعال هستند. در واقع نباید پس از تزریق این انسولین ها غذا خوردن خود را به تاخیر بیندازید. بعلاوه به دلیل اینکه این انسولین ها به سرعت وارد جریان خون می شوند، تا چند ساعت پس از خوردن غذا احتمال افت قندخون کمتر است. این انسولین ها فقط از سوی پزشک تجویز می شوند.

2) انسولین رگولار: این انسولین که به نام انسولین انسانی هم معروف است، 30 دقیقه پس از تزریق وارد جریان خون می شود. دو تا سه ساعت پس از تزریق به اوج اثر خود می رسد و به مدت سه تا شش ساعت هم در خون فعال باقی می ماند.

3) انسولین میانه الاثر: این انسولین اغلب دو تا چهار ساعت پس از تزریق وارد جریان خون می شود. 4 تا 12 ساعت بعد به اوج اثر خود رسیده و به مدت 12 تا 18 ساعت هم موثر است. ان.پی.اچ (NPH) یک نمونه از انسولین های میانه الاثر است و اغلب در ترکیب با انسولین رگولار استفاده می شود.

4) انسولین های طولانی اثر: گلارژین یا لانتوس (LANTUS) از نمونه انسولین های طولانی اثر با مدت اثر 24 ساعته است. اگرچه این انسولین ها طولانی اثر هستند اما شروع اثر انسولین گلارژین بین دو تا چهار ساعت است. انسولین گلارژین برای کاهش قندخون بهتر است، چرا که اندازه قندخون را در طول شب تنظیم می نماید. انسولین گلارژین رنگ روشنی دارد و نباید با سایر انسولین ها مخلوط شود. این انسولین بعلاوه نباید به صورت داخل وریدی مصرف بشود.

از نکات جالب در مورد انسولین لانتوس این است که این انسولین اوج اثر ندارد. یعنی اینکه احتمال افت قند خون که از عوارض شایع مصرف سایر انسولین ها است در این نوع انسولین بسیار کمتر از سایر انسولین ها است. بعلاوه به واسطه اثر 24 ساعته آن، می توان تنها یکبار در روز از آن استفاده کرد اما باید توجه داشت که همه روزه در ساعت معینی از آن استفاده کرد.

در بیماران دیابتی نوع دو، مصرف همزمان لانتوس با سایر ترکیبات ضد دیابت خوراکی بلامانع است. در بچه ها بالاتر از 6 سال، بهتر است انسولین لانتوس صبح ها تجویز شود. اخیرا جهت سهولت استفاده از انسولین لانتوس به همراه آن قلم های تزریق انسولین هم به بازار آمده است. استفاده از این قلم ها علاوه بر کاهش درد ناشی از تزریق، احتمال آلودگی را هم بسیار کاهش می دهد.

6 نکته در باره نگهداری انسولین

1) اگرچه کارخانه های سازنده انسولین توصیه می نمایند که انسولین در داخل یخچال نگهداری شود اما تزریق انسولین خنک دردناک است. بنابراین برای پیشگیری از این حالت بهتر است 30 دقیقه جلوتر انسولین را از یخچال خارج کنید یا ویال انسولین را در دمای اتاق البته نه جای خیلی گرم نگهداری کنید.

2) انسولین هایی که در دمای معمولی اتاق نگهداری شوند، تا یک ماه قابل استفاده هستند.

3) توجه کنید که اگر تعداد زیادی ویال انسولین تهیه کردید، بقیه شیشه ها را باید در یخچال نگهداری کنید و زمانی که می خواهید بهره ببرید، یک ویال آن را بیرون آورید.

4) توجه کنید که هرگز انسولین را درون فریزر قرار ندهید. از قرار دادن ویال های انسولین در دمای زیاد یا تابش مستقیم نور خورشید یا درون ماشین خودداری کنید.

5) پیش از استفاده از انسولین ضروری است شیشه حاوی انسولین را از نظر وجود ذرات خارجی بعلاوه یخ زدگی آنالیز کنید. شیشه انسولین باید شفاف باشد. انسولین در صورت کدر شدن قدرت خود را از دست داده است.

6) پیش از مصرف انسولین حتما برچسب روی آن را بخوانید و از نوع آن مطمئن شوید. بعلاوه به تاریخ انقضای انسولین دقت کنید تا تاریخ آن نگذشته باشد. به هرگونه تغییررنگ و وجود ذرات معلق، یخ زدگی، کریستال در داخل ویال توجه کنید. در صورتی که ویال انسولین شما تمام شده است، آن را با خود به داروخانه ببرید تا مشابه آن را تهیه کنید.

مسائل ناشی از تزریق انسولین

کاهش قندخون ممکن است در افرادی که انسولین بیش از حد مورد احتیاج دریافت یا میزان خیلی کمی ماده غذایی مصرف کرد ه یا مدت زیادی به ورزش پرداخته اند، ایجاد شود.

ضروری است علامت های افت قندخون را شناخته و به سرعت برای درمان آن اقدام کنید. نشانه های افت قندخون در افراد گوناگون فرق دارد و شامل عرق ریزش، سردرد، سرگیجه، تپش قلب، لکنت زبان، دوبینی، عصبانیت و تغییر ناگهانی خلق است.اگر دچار افت قند شده ولی هوشیار هستید می توانید نصف لیوان شیر یا دو قطعه بیسکویت بخورید. اگر دچار لرزش شدید اندام شده و احساس سرگیجه داشتید، می توانید نصف لیوان آب میوه، نصف قاشق چای خوری شکر یا عسل مصرف کنید.

4 نکته قبل از تزریق انسولین

1) فواصل تزریق در یک عضو را رعایت کنید. فاصله هر تزریق با تزریق بعدی باید 1 تا یک ونیم سانتی متر باشد.

2) دمای انسولین هنگام تزریق باید مشابه دمای اتاق باشد.

3) از نبود حباب در داخل سرنگ انسولین اطمینان حاصل کنید.

4) نسبت به انسولین یا سایر مواد موجود در ویال نباید حساسیت داشته باشید.

مراحل هفت گانه تزریق انسولین

1) پیش از هر تزریق دست هایتان را بشویید. محل تزریق هم باید تمیز باشد.

2) در صورت استفاده از انسولین NPH شیشه انسولین را به آرامی میان دو کف دست بغلتانید ولی شیشه را به صورت شدید تکان ندهید.

3) به همان اندازهی که انسولین لازم دارید، هوا وارد شیشه کنید. اگر از دو نوع انسولین به صورت مخلوط استفاده می کنید، ابتدا هوا وارد شیشه کنید.

4) پس از کشیدن انسولین به داخل سرنگ، حباب های هوا را خارج کنید.

5) زاویه تزریق در افراد چاق و لاغر فرق دارد. در افراد چاق در ناحیه پیشین ران ها و بازوها ابتدا باید پوست بالا آورده و با زاویه 90 سر سوزن وارد شود.

اما در افراد لاغر این زاویه در بازوها 45 است. تغییر زاویه تزریق باید با توجه به قطر عضله محل تزریق باشد.

6) سر سوزن را به سرعت و با ملایمت وارد پوست کنید.

7) به جهت جلوگیری از آلودگی، از هر سرنگ انسولین فقط یکبار بهره ببرید.

منبع:www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون