چین به دنبال خارج کردن هند از افغانستان است - مرد کوچک

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

به گزارش دفتر منطقه ای خبرنگاران، همانطور که چین و هند در کشمکش شدید برای نفوذ در افغانستان پس از دوران جنگ هستند، به همکاری با یکدیگر نیز نیاز دارند.

دهلی نو و پکن مشتاق سفر نارندرا مودی نخست وزیر هند به چین هستند تا ببینند این سفر که برای ماه می امسال میلادی پیش بینی شده، چه نتیجه ای در بر خواهد داشت. یکی از مسائل تنش زا میان دو کشور مسائل مرزی بین چین و هند است به همین دلیل هجدهمین دور مذاکرات مرزی برگزار می گردد. آجیت دوال، مشاور امنیت ملی هند نیز گفت وگوهایی با همتایان چینی خود و یانگ ژیه چی مشاور وزارت امور خارجه چین، داشته است.

چین و هند در کوشش برای پشت سر گذاشتن مسائل همیشگی در روابط میان یکدیگر هستند. با این حال مسائل مرزی تنها عامل مشخص نماینده در روابط چین و هند نیست و نقش پکن در افغانستان و کوشش این کشور برای ایجاد پل ارتباطی میان افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی، تأثیر مهمی روابط دو جانبه دهلی نو - پکن خواهد داشت.

در واقع، روابط مالی چین و افغانستان به دلیل مسائل امنیتی تاکنون محدود بوده است. از سال 2012، شرکت نفت ملی چین وظیفه تأمین امنیت مناطق نفتی حوزه آمودریا را برعهده داشته تا بتواند از آن بهره برداری کند.

در فوریه 2015 میلادی، در یکی از مذاکرات سه جانبه افغانستان، پاکستان و چین، پکن پروژه هایی را برای افزایش نفوذ مالی در افغانستان اظهار داشت که براساس آن تا 3 سال آینده حدود 300 میلیون دلار به دولت کابل یاری خواهد نمود. ایجاد خط ریلی میان چمن در بلوچستان پاکستان و قندهار در افغانستان و آسفالت کردن جاده از پیشاور به کابل از جمله پروژه هایی است که چین متعهد شده در افغانستان عملی کند.

با انجام این پروژه ها، چین نه تنها نفوذ مالی خود در افغانستان را گسترش می دهد بلکه شرایط امنیتی در این کشور را نیز تحت کنترل خود درمی آرود زیرا در حال حاضر، پکن با طالبان افغانستان در حال تعامل است.

در 15 ماه مارس، عبدالله عبدالله رئیس اجرایی افغانستان در سخنرانی خود در دانشگاه او.پی جیندال گلوبال (O.P Jindal Global)، به مذاکرات میان چین و طالبان افغانستان اشاره نمود و اضافه نمود که این مذاکرات باید با مشارکت و رهبری افغانستان باشد.

چین دلایل زیادی برای نفوذ در افغانستان و برقراری ثبات در این کشور دارد. برای مثال، در ابتدا، بی ثباتی در افغانستان بدون شک باعث بی ثباتی در چین خواهد شد. در حال حاضر پکن با تنش هایی در سین کیانگ روبرو است.

دوم دلیل چین برای برقراری ثبات در افغانستان این است که از این طریق می تواند بخشی از عملی شدن ابتکار ساخت جاده ابریشم جدید باشد به همین دلیل پکن به دنبال سرمایه گذاری بر بهبود روابط میان کابل - اسلام آباد است.

رقابت چین و هند

حال پرسش اینجاست که آیا چین و هند می توانند در افغانستان با یکدیگر همکاری نمایند و آیا پکن خواستار مشارکت هند در ساخت جاده ابریشم است یا خیر؟

لازم به ذکر است هند به عنوان یک بازیگر کلیدی در افغانستان شناخته می گردد و توانسته بخاطر حجم یاری های عظیم این کشور به افغانستان (بیش از 2 میلیارد دلار) و مشارکت این کشور در توسعه زیرساخت، توسعه روستایی و تحصیلات این کشور، نظر مثبت بخش عظیمی از افکار عمومی مردم افغانستان را به خود جلب کند.

هند نیروهای ارتش و پلیس افغانستان را نیز آموزش داده است. از سویی افغانستان و هند در سال 2011 میلادی توافقنامه همکاری استراتژیک با یکدیگر امضاء کردند در حالی که در این اواخر نیز نشانه هایی از تردید دولت جدید افغانستان به ریاست اشرف غنی، در خصوص روابط استراتژیک با هند مشاهده شده است اما اگرچه ممکن است تغییرات اندکی در سیاست کابل در قبال هند وجود داشته باشد با این وجود دهلی نو بخاطر یاری هایش و چهره مثبتش همچنان به عنوان بازیگری مهم در افغانستان باقی خواهد ماند.

در این میان چین نیز تمایل خود برای ایفای نقش برجسته در افغانستان را بارها نشان داده است و همانطور که در دیگر مناطق حضور خود را به سرعت پررنگ تر نموده، در افغانستان نیز در حال گسترش نفوذ خود است.

در گفت وگوی سه جانبه با حضور افغانستان، پاکستان و چین که در ماه فوریه 2015 میلادی در کابل برگزار گردید، مسئله نقش هند از موضوعات مورد بحث نبود. پکن همچنین تمایلی به پیوستن هند به سازمان همکاری های شانگهای (SCO) از خود نشان نداد.

در روزهای 13 و 14 ماه مارس در اتاق بازرگانی آمریتسار (پنجاب)، لی یوچنگ سفیر چین در هند در خصوص همکاری سه جانبه هند، پاکستان و چین سخن اطلاع داد و ایده ایجاد کریدور مالی پاکستان و چین در مرز واهگه (میان پنجاب هند و پنجاب پاکستان) را عنوان نمود.

تجارت دو جانبه به وسیله مرز واهگه - اتاری که حجم آن 2 میلیارد و 500 میلیون دلار برآورد شده است، در این دوره زمانی پرتنش میان هند و پاکستان، روزنه امیدی محسوب می گردد زیرا این تجارت می تواند به ایجاد لابی های مالی قوی و در نتیجه بهبود روابط دو طرف یاری کند.

حال سؤال اینجاست که آیا هند بخشی از نسخه چینی راه ابریشم خواهد شد یا خیر؟

اگرچه چین در کوشش است که خلاءهای موجود در افغانستان را پوشش دهد اما با این وجود هم نمی تواند هند را از میدان رقابت در این کشور به طور کامل خارج کند زیرا اعتمادی که مردم افغانستان به دهلی نو بخاطر انجام پروژه های زیرساختی در این کشور وجود دارد، به این آسانی ها از بین نمی رود.

دوم اینکه از زمان حملات اویغورها، به وضوح می گردد فهمید چین و هند به سمت موضعی مشترک در حرکت اند.

سوم، اگر چین بخواهد هند بخشی از کریدور مالی بنگلادش-چین-هند-میانمار (BCIM) باشد، دهلی نو حاضر نیست در طرح جاده ابریشم جدید چین نقش دوم داشته باشد و همچنین کنار گذاشته شدن از گفت وگوی مهم افغانستان را نیز بر نمی تابد.

از سوی دیگر، هند با سرمایه گذاری در بندر چابهار ایران نشان می دهد که تمام گزینه های خود را باز گذاشته و به یک گزینه اتکا نمی نماید.

چین که کوشش می نماید که خود را به عنوان بازیگر اصلی افغانستان پس از خاتمه مأموریت نظامی کشورهای خارجی در این کشور نشان دهد اما اهداف استراتژیک پکن در افغانستان با اهداف قدرت های غربی در این کشور متفاوت است. این بدین معناست که دست هایی در پشت پرده وجود دارد که در بعضی حوزه ها زمینه همکاری وجود دارد و به حوزه های دیگر پرداخته نمی گردد.

.