ترس را در معجون زندگی نوجوان حل کنیم - مرد کوچک

آدام گیدویتز در بازآفرینی افسانه های برادران گریم تلفیقی از طنز در روایت، وحشت در ماجراجویی و حتی لحظاتی از غم و شادی را برای راوی ها و در نهایت مخاطب داستان ها به کار گرفته است. این حجم تلفیق و ترکیب برای مخاطب نوجوان، جدا از نوبودن روایت چه ویژگی های دیگری را در بردارد؟

از نظر من، مهم ترین چیزی که نویسنده قصد داشت در این مجموعه به مخاطب نشان دهد این بود که از ترس، نترسند. برای شخصیت های این مجموعه اتفاق های گوناگونی رخ می دهد که نتیجه اش ترس شخصیت قصه از عواقب آن اتفاق است. در کتاب اول، هانسل و گرتل می ترسند که پدر و مادر رهایشان نمایند. در کتاب دوم، جک از برخورد با بقیه می ترسد و جیل از اینکه مادر او را دختری احمق بداند می ترسد. حتی قورباغه هم می ترسد جیل او را رد کند؛ و در کتاب سوم هم همین طور؛ اما در سرانجام هر داستان، ما متوجه می شویم که نباید از ترس فرار کنیم، باید با آن روبه رو شویم و ترس را در معجون زندگی حل کنیم. باید یاد بگیریم چطور آن را کنترل کنیم و برای پیشبرد اهداف خود در زندگی استفاده کنیم. نویسنده این ویژگی را در قالب های مختلف نشان می دهد تا نوجوان خسته نگردد؛ چه روایتی هم جذاب تر از وحشتی که شما را به خنده می اندازد!

حضور این حجم از خشونت در جاهایی از داستان که حتی برای عبور از موانع داستانی ، به خود آسیب می زنند، تا چه حد ممکن است بر نوجوان مخاطب تاثیرگذار باشد؟

مخاطب نوجوان امروز عاشق ژانر وحشت است. جهانی امروز هم سرشار از اتفاق های ترسناک است. امکان اینکه بخواهیم فرزند خود را از مسائل گوناگون جامعه و جهان دور نگه داریم عملا غیرممکن است. چون نوجوان چه در جهانی واقعی و چه در فضای مجازی با آن روبه رو می گردد. نوجوان باید با جهانی واقعی آشنا گردد، البته در حدی که مناسب سنش باشد. همین کرونا را ببینید؛ رویدادی ترسناک که بعضی خودآگاه یا ناخودآگاه با رعایت نکردن به خود و دیگران آسیب می رساند که نتیجه ای معمولا جبران ناپذیر دارد. در این کتاب ها هم نوجوان می بیند که شخصیت ها می خواهند خود و خانواده را نجات دهند؛ از ترس رها شوند؛ اما معمولا به بدترین وجه ممکن به خود و دیگران آسیب می رسانند. در نهایت، خواننده نوجوان یاد می گیرد در برابر مسائل جبهه نگیرد؛ بترسد؛ اما فکر کردن درباره مشکل را فراموش نکند، و برای حل آن ها با عظیم ترها مشورت کند. در رابطه با حجم خشونت کتاب هم بگویم که این کتاب بیشتر از آنکه در ژانر وحشت باشد، در ژانر طنز است. و می دانید که جهانی پریان هم معمولا فضای اغراق آمیزی دارد، چه مرگش، چه دوست داشتنش و چه رفتارهای آدم هایش. در قصه های پریان شما باید اغراق کنید تا بر خواننده تاثیر بگذارید. البته، آقای گیدویتز در فواصل کتاب حاضر می شوند و می گویند که اگر می ترسید ادامه ندهید؛ اما کیست که گوش بدهد!

هانسل و گرتل در کتاب اول، افسانه های برادران گریم ترسناک می شوند، وجه های دیگری از روحشان را به نمایش می گذارند که می توان آن ها را نمادی از نرینگی و مادگی روح انسان در سیر تکامل زندگی دانست؟

بله، با این حرف موافقم. آقای گیدویتز از دو نگاه مختلف که هانسل و گرتل نازنین ما هستند، این ویژگی را نشان می دهد. در این سفر که به نوعی سفر زندگی هر آدمی است، شما هم سفر هانسل و گرتلی می شوید که رشد می نمایند و عظیم می شوند. آن هم نه فقط جسمی که روحی و ذهنی و شخصیتی. زمانی که هانسل در جنگل زندگی به حیوان تبدیل شده و بعد از دل آن حیوان دوباره متولد می گردد، شما تکامل شخصیت او را می بینید و با هانسلی متحول شده روبه رو می شوید؛ یا زمانی که گرتل دل به جنگل تاریکی می بندد، حرف هیچ کسی را قبول نمی نماید و حقیقت را نمی بیند. همین که چون کبوتری از آن زنجیر ترسناک رها می گردد، شما دختری را می بینید که با ترس روبه رو شده و جادویش را باطل می نماید. دختری که اشتباهاتش را پذیرفته است.

در جلد دوم با نام آینه جادویی گمشده جک و جیل ادامه دهنده افسانه های پریان و برادران گربم هستند. این تاکید نویسنده در سطرسطر روایت در جهت عدم پیگیری در خوانش توسط مخاطب به علت ترس و خوف زیاد و خشونت در رفتار راوی ها در نهایت به چه چیز می رسد؟

حضور نویسنده فقط به خاطر هشدار برای صحنه های ترسناک کتاب ها نیست که البته خودش نوعی ترفند برای افزایش حس هیجان و کنجکاوی در مخاطب کتاب هایش است تا داستان را ادامه بدهند، بلکه او یک جورهایی رابط جهانی پریان و جهانی امروزی است. می بینید که چندین بار در هر سه کتاب مسائل بچه های امروزی را با مسائل بچه های قصه ها مقایسه می نماید. مثل ترس، تنهایی، ناامیدی و ...؛ او بچه ها را مخاطب قرار می دهد تا کمی بیشتر فکر نمایند و اگر یکی از این احساسات را دارند بتوانند بهتر با آن روبه رو شوند و از آن مانع در زندگی خود عبور نمایند. علاوه بر این، قرار است در کتاب سوم این دو جهان با هم تلفیق شوند و قصه ها وارد جهانی امروزی شوند. جدای از این ها، نویسنده ای به این جالبی و بامزه ای حیف است در قصه ها حاضر نباشد!

آدام گیدویتز در جلد سوم از سیندرلا و سفید برفی ای که آشنای همه بچه ها و نوجوانان است، فاصله گرفته و این نگاه تازه را با ترکیبی از خشونت و خشم فروخورده شخصیت های مورد ظلم قرارگرفته نشان داده است. با این وصف چه قدر سرانجامی عقلانی برای این داستان ها می توان متصور شد؟

خب در کتاب سوم قرار است وارد جهانی امروزی شویم؛ پس عجیب نیست کمی از افسانه های پریان فاصله بگیریم. سرانجام عقلانی برای این رده سنی باید با امید همراه باشد. نوجوان، تلخی را حس می نماید، اما بعد با خوردن شکلاتی شیرین لبخند روی لب هایش می آید. مفهوم زندگی هم همین است؛ آدمی کوشش می نماید تا سختی ها را پشت سر بگذارد و به آرامش برسد. علاوه بر این، در قصه های پریان، شما هرقدر هم که داستان را با خشونت و غم و ناامیدی آغاز کنید، باید با شادی تمامش کنید. این چیزی است که از قصه های پریان انتظار می رود. کاری که آقای گیدویتز به بهترین نحو ممکن از پسش برآمده است. خسته نباشید آقای نویسنده!